Een netbeheerder is de term voor een onafhankelijk nutsbedrijf dat een transportnetwerk voor energie beheert. Netbeheerders zijn ontstaan omdat in Europees verband is afgesproken om de handel in elektriciteit en gas te liberaliseren. Om concurrentie op de aanwezige infrastructuur mogelijk te maken, zijn de elektriciteits- en gasnetten binnen energiebedrijven ondergebracht in een apart bedrijfsonderdeel. In de Verenigde Staten is hetzelfde gebeurd. Regionale netbeheerders zijn eigenaar van het net dat zij beheren (art. 10a lid 1 Elektriciteitswet 1998)
In Nederland is TenneT de beheerder van het landelijke hoogspanningselektriciteitsnetwerk en N.V. Nederlandse Gasunie de beheerder van het landelijke gastransport netwerk. Het beheer van de middenspannings- en laagspanningsnetwerken is opgedeeld in gebieden en wordt uitgevoerd door een zogenaamde Regionale NetBeheerder (RNB), hetzelfde geldt voor de gasnetten die niet behoren tot het landelijke hoofdnet. Elk gebied heeft een eigen netbeheerder: Dat is de enige netbeheerder van dat gebied. In de Nederlandse wet is vastgelegd dat de aangewezen netbeheerders een meerderheidsbelang van de overheid moeten kennen. Commerciële partijen mogen er geen belang in hebben.
Toezichthouder
De NMA Energiekamer (nu ACM) houdt toezicht op de netbeheerders.
EAN Code
Elke elektriciteits- of gasaansluiting in Nederland heeft een eigen 18 cijferige EAN code (Europese artikelnummering). In het aansluitregister wordt onder andere bijgehouden wie de huidige energieleverancier en PV-partij is. De EAN-code van de elektriciteits- of gasaansluiting staat op de energierekening (jaarafrekening). En is op te zoeken op de website van EDSN. De EAN-code is een uniek nummer binnen Nederland. Een EAN-code is echter alleen uniek binnen het elektriciteitsnet of gasnet. Dezelfde EAN-code kan dus bestaan voor zowel een gas- als een elektriciteitsaansluiting. Een EAN-code is tegenwoordig ook uniek in de tijd: vroeger werden EAN-codes van afgesloten aansluitingen nog wel eens hergebruikt bij een nieuwe aansluiting. Maar door de administratieve problemen die dat opleverde wordt dat tegenwoordig niet meer gedaan. Alhoewel het een uniek nummer is, sluit dat niet uit dat het adres van de EAN-code kan wijzigen. Bij gemeentelijke herindeling kan een pand een ander adres krijgen, ondanks dat het pand nog op exact dezelfde plaats staat. In dat geval krijgt de aansluiting ook een nieuw adres.
Netbeheerders in Nederland:
elektriciteit gas
TenneT Gas Transport Services
Cogas Infra & Beheer B.V. Cogas Infra & Beheer B.V.
Delta netwerkbedrijf Delta netwerkbedrijf
Endinet Endinet
Enexis Enexis
Liander Liander
Rendo Rendo
Stedin Stedin
Westland Infra Westland Infra
– Intergas Energie
– Zebra gasnetwerk