De energietransitie is in volle gang. We bewegen naar een toekomst waarin duurzame energiebronnen zoals wind- en zonne-energie een steeds grotere rol spelen. Hoewel deze ontwikkeling veelbelovend is, brengt het ook nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals netcongestie en curtailment, nog relatief onbekende begrippen, maar met grote gevolgen voor de energietransitie. Wat is dit precies en hoe heeft het invloed op onze weg naar een duurzamere energievoorziening?
Wat is curtailment?
Curtailment treedt op wanneer de productie van duurzame energie tijdelijk wordt beperkt of zelfs volledig stilgelegd. Dit gebeurt vaak wanneer het elektriciteitsnet de opgewekte energie niet kan verwerken, meestal door een gebrek aan capaciteit. Windmolens worden bijvoorbeeld stilgezet of zonneparken worden afgeschakeld, omdat er simpelweg te veel energie wordt opgewekt in verhouding tot wat het netwerk kan afnemen.
Dit klinkt misschien tegenstrijdig – we willen immers meer duurzame energie opwekken, niet minder – maar curtailment komt steeds vaker voor naarmate meer hernieuwbare energiebronnen worden aangesloten op het netwerk. Hier speelt ook netcongestie een belangrijke rol in. Netcongestie betekent dat het stroomnet op bepaalde momenten te vol zit, waardoor er geen ruimte meer is om nieuwe energie toe te voegen.
Hoe beïnvloedt curtailment de energietransitie?
Curtailment heeft een directe impact op de efficiëntie van duurzame energieprojecten. Wanneer windmolens of zonneparken stilgelegd worden, gaat er waardevolle groene energie verloren. Dit heeft niet alleen financiële gevolgen voor de eigenaren van deze projecten, maar het vertraagt ook de voortgang van de energietransitie. In sommige gevallen kunnen eigenaren van energieprojecten echter compensatie ontvangen voor het verlies van productie, afhankelijk van de geldende regelgeving in hun land of markt. Dit zorgt voor enige financiële verlichting, maar het probleem van curtailment blijft een belangrijke uitdaging voor de energietransitie.
Daarnaast zorgt curtailment voor onzekerheid bij investeerders. Grote investeringen in duurzame energieprojecten worden minder aantrekkelijk als er een reëel risico bestaat dat de opgewekte energie niet volledig kan worden benut. Een investeerder wil immers niet dat zijn investeringen in duurzame energie niet uit de verf komen. Dit zorgt ervoor dat een investeerder zijn geld liever ergens anders in stopt. Om curtailment te verminderen, moeten er oplossingen komen die zowel het netwerk als de opslagcapaciteit verbeteren. Naast energieopslag zijn innovaties zoals vraagrespons, slimme netwerken en investeringen in de elektriciteitsinfrastructuur essentieel om curtailment in de toekomst te verminderen.
Een mogelijke oplossing is het investeren in een flexibeler elektriciteitsnetwerk dat snel kan reageren op pieken in energieproductie. Juist deze pieken veroorzaken vaak netcongestie, waar curtailment de maatregel is om dit te voorkomen. Ook energieopslag speelt een grote rol. Wanneer de vraag naar elektriciteit laag is, kan overtollige energie in batterijen of andere opslagsystemen worden opgeslagen, om later te gebruiken wanneer de vraag weer toeneemt.
Wat is het toekomstperspectief?
Naarmate de energietransitie vordert en er meer duurzame energiebronnen worden aangesloten, zal ook curtailment vaker voorkomen. Gelukkig zijn er al diverse initiatieven om dit probleem aan te pakken. Zo wordt er gewerkt aan slimme energienetwerken die beter kunnen omgaan met de fluctuerende opwekking van wind- en zonne-energie. Daarnaast is er steeds meer aandacht voor innovatieve oplossingen zoals grootschalige energieopslag, waarmee overtollige energie kan worden bewaard voor later gebruik. Hoewel curtailment op dit moment een obstakel vormt voor de energietransitie, biedt het ook kansen voor bedrijven en investeerders om te investeren in technologieën en infrastructuur die deze problemen kunnen oplossen. Door te blijven innoveren, kunnen we de energietransitie niet alleen laten doorgaan, maar ook versnellen, wat een positief investeringsklimaat creëert voor de toekomst.