Een zonnecollector is een apparaat dat zonlicht omzet in warmte (voor omzetting van zonlicht naar elektriciteit wordt een zonnepaneel gebruikt). Deze warmte kan vervolgens gebruikt worden voor proceswarmte, het verwarmen van ruimtes of (tap)water. Zonnecollectoren kunnen ook gebruikt worden om in de zomer het grondwater onder een huis of gebouw op te warmen. In de winter kan dan via een warmtepomp het gebouw zeer efficiënt verwarmd worden. Met deze combinatie kan een enorme reductie in de CO2-uitstoot en stookkosten bereikt worden.
Het principe van een zonnecollector is eenvoudig: wanneer een metalen voorwerp een tijd in de zon ligt, wordt het warm. Zonnecollectoren maken gebruik van datzelfde principe. Een zonnecollector is over het algemeen een metalen voorwerp waar een medium doorheen stroomt om zo de gewonnen warmte af te voeren.
Er zijn veel verschillende typen zonnecollectoren, zoals de vlakkeplaatcollector, vacuümbuizen met reflectors, ondiepe zonnevijver, diepe zonnevijver, buizenregisters verwerkt in grote oppervlakken, CPC-collector, cilindrische reflector, parabolische trog, fresnelreflector met brandlijn, parabolische kom, centrale ontvangers in een veld met spiegels en heteluchtcollectoren. Van deze typen worden vooral de vlakkeplaatcollector en de vacuümbuizen met reflector gebruikt voor decentrale opwekking en de parabolische trog en heteluchtcollectoren voor centrale opwekking. Ook kunnen buizen gelegd worden in asfalt of in de op het zuiden liggende muren van gebouwen. Het rendement per vierkante meter is dan lager, maar het rendement per euro veel hoger.